Những điều bạn cần biết khi trẻ bị ho

Ho là một phản xạ có điều kiện, xuất hiện đột ngột và lặp đi lặp lại. Phản xạ ho là rất có lợi, có tác dụng giúp tống đẩy, loại bỏ các chất nhầy, chất kích kích, virus, vi khuẩn, dị vật ra ngoài đường hô hấp.

Đa số các trường hợp ho ở trẻ là do virus. Ngoài nguyên nhân ho do virus thì ho còn gặp ở các bệnh lý khác như: Nhiễm khuẩn hô hấp; có dị vật trong đường thở, hen phế quản; bệnh ở phổi…
 

Khoảng 80% triệu chứng ho ở trẻ là do virus gây ra 

Trẻ có thể ho trong vài ngày mà không gây ảnh hưởng gì. Tiếng ho của trẻ có thể ho khan, ho có đờm, tiếng ho nhẹ hoặc nặng…

Tuy nhiên, do ho là phản xạ có lợi, do đó không nên cố gắng tìm mọi cách ức chế ho. Chỉ sử dụng biện pháp ức chế ho khi ho làm trẻ khó chịu, nôn ói, không ngủ được.
 

Những "bài thuốc" tại nhà khi trẻ bị ho

Mục đích sử dụng các biện pháp dưới đây là để giảm kích thích và đau rát cổ họng do ho khan.

- Cho trẻ ngậm/uống một ít nước lọc ấm có thể giảm ho. Trẻ dưới 6 tháng tuổi không nên cho uống nước. Trẻ từ 6- 2 tháng có thể cho mỗi lần 30ml, tối đa 4 lần/ ngày

- Các loại nước khác như: Nước táo, nước chanh ấm cũng có hiệu quả. Chỉ cần khoảng 5-15 ml/ngày, chia 4 lần/ngày khi bé ho.

- Mật ong cũng có tác dụng làm giảm ho. Mật ong có thể uống nguyên chất hoặc pha với nước ấm hay nước trái cây (tùy vào sở thích của trẻ). Mỗi lần 2.5-5ml, uống ngày 2 lần vào buổi sáng và tối. Không dùng trẻ dưới 1 tuổi.

- Nếu không khí trong phòng khô, hãy sử dụng máy tạo ẩm. Vì không khí khô sẽ làm cho tình trạng ho tệ hơn.

- Tránh khói thuốc lá, khói thuốc lá làm tình trạng ho tồi tệ hơn.

 

Với triệu chứng ho nặng, ho ông ổng hoặc ho làm mất tiếng (thường gặp viêm thanh khí phế quản cấp), có thể dùng biện pháp sau:

- Vào nhà tắm, mở vòi hoa sen, đợi cho hơi nước ấm đầy phòng rồi tắt vòi nước. Bế bé vào đó đứng khoảng 40-60 giây, sau đó cho bé ra và cho bé bú hoặc uống một ít nước ấm.

Những phương pháp này có thể làm giảm sự kích thích cổ họng và loãng đờm.
 

Nếu trẻ bị ói do ho mạnh, có thể thực hiện các biện pháp sau đây để giảm ói:

- Cho trẻ ăn ít một chia nhiều lần, nếu trẻ no dễ bị ói khi ho hơn.

- Có thể cho bé uống một muỗng nước lọc và vệ sinh mũi trước khi ăn.

- Không mặc đồ chật chội.

Các loại thuốc trị cảm, ho có được dùng không?

Các loại thuốc trị cảm, ho không dùng cho trẻ dưới 6 tuổi. Lý do là thuốc không an toàn và có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng, cũng như không mang lại lợi ích gì cho trẻ khi điều trị ho.

Đối với trẻ trên 6  tuổi, nếu cần phải dùng thuốc trị cảm, ức chế ho thì có thể dùng. Nên ưu tiên thuốc  bào chế từ thảo dược đã được cấp phép như KHA TỬ ĐẶC TRỊ HO XUÂN VINH .Tốt nhất là nên hỏi ý kiến của bác sĩ nhi khoa. 
 

Có dùng kháng sinh trị ho không?

Kháng sinh không làm giảm ho, do đó không dùng kháng sinh để trị cảm ho. Kháng sinh có thể được dùng nếu có bằng chứng nhiễm trùng hô hấp do vi khuẩn (viêm tai, viêm xoang, viêm phổi…).

Ngoài việc kháng sinh không có lợi ích trong điều trị ho do cảm, virus, thì việc sử dụng kháng sinh không đúng còn gây tác hại khác như: Nguy cơ kháng kháng sinh, làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột… Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột còn gây ra nhiều hệ lụy lâu dài.
 

Không cho trẻ uống kháng sinh khi chưa chắc chắn ho do vi khuẩn gây ra.

Một nghiên cứu hồi cứu tiến hành trên 7.224 trẻ em trong 9 năm (từ 2007 đến 2016), đã nhận thấy có sự liên quan giữ việc sử dụng kháng sinh trong năm đầu tiên của cuộc sống với sự gia tăng đáng kể bệnh suyễn trong suốt cuộc đời. Việc sử dụng kháng sinh nhiều trong suốt cuộc đời không những gia tăng bệnh suyễn mà cả chứng viêm mũi dị ứng. Cơ chế này có liên quan tới sự mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

 

Ho do virus có thể kéo dài từ 2-3 tuần lễ, tuy nhiên phụ huynh không nên sốt ruột mà tự ý cho trẻ dùng thuốc bừa bãi.

BS.Trần Văn Công